Soundbite
“Steve Jobs is better understood as a tweaker than as an innovator”, zei Malcolm Gladwell in zijn key note speech tijdens het Creativity World Forum in Hasselt (16&17-11-11). Het is zijn kijk op de grote roerganger van Apple in een soundbite; een kijk die hij gedetailleerder heeft uitgewerkt in een artikel in The New Yorker.
Het kwam Gladwell op nogal wat commentaar te staan. Het is natuurlijk niet leuk als de man die je bewondert als groot visionair en uitvinder wordt weggezet als tweaker. Hij heeft je per slot van rekening de iMac, MacBook, iPhone en iPad geschonken!
Maar Gladwell staat voor z’n opinie en misschien vond hij het wel extra leuk, die in Hasselt te herhalen: van de 2.000 bezoekers haakten er bijna 1.700 aan op het wireless netwerk en het overgrote deel daarvan gebruikte een iPhone, iPad of MacBook.
Bio
Zijn bewijsvoering haalt Gladwell uit vele anekdoten die Walter Isaacson heeft verwerkt in zijn recente, bestsellende biografie over Jobs. De grafische gebruikersinterface en muis waarmee Apple beroemd werd, waren uitvindingen van Xerox. Mp3-spelers en smartphones waren al jaren te koop toen Apple kwam, zag en overwon met iPod en iPhone, en het idee voor een tablet, de iPad, had Jobs van Microsoft.
Jobs was dan geen visionair of uitvinder, wat hij als geen ander kon, was een uitvinding tweaken. Iets oppakken, er dingen afhalen, aan toevoegen, verbeteren, aanpassen, vergroten, verkleinen, combineren, zodanig dat nieuwe toepassingsmogelijkheden ontstaan. Apple is er groot, heel groot mee geworden.
It takes one to know one
Gladwell is zelf een buitengewoon knappe tweaker, die inzichten verzamelt en kneedt, vervormt, uittrekt, indikt en verrijkt tot verhelderende concepten over bijvoorbeeld intuïtie (Blink), uitblinken (Outliers) en het aanslaan van ideeën (The Tipping Point). Zijn visie op Jobs baseert hij op een artikel van de economen Meisenzahl en Mokyr. Die betogen dat de industriële revolutie uitgerekend in Engeland begon omdat men daar beschikte over een reservoir van competente tweakers die de grote uitvindingen van die tijd, zoals de stoommachine, verbeterden en geschikt maakten voor diverse toepassingen. Overigens noemen de economen nog een derde categorie: die der implementers, uitvoerders, die in staat waren de uitvindingen te maken, installeren, bedienen en onderhouden.
Scharnier
Ideeontwikkeling is een van de aangrijpingspunten voor procesmanagement: de optocht zo organiseren dat een idee voorstelbaar, maakbaar en haalbaar wordt. De gedachten van Meisenzahl & Mokyr en de tweak van Gladwell tweakend, is het dus zaak zowel uitvinders, tweakers als uitvoerders toegang te geven tot het proces – maar misschien niet allemaal tegelijk. Het proces start met een uitvinder of visionair: iemand heeft een brainwave, een vergezicht, het vermoeden van een oplossing. Gooi dat in een groep van tweakers en laat die ermee spelen. Streep af wat je niet leuk vindt en geef wat je overhoudt aan uitvoerders – die zetten het om in concrete resultaten. De kans is groot dat de visionair niets heeft met uitvoerders, en omgekeerd. De een vindt de ander vaag resp. gespeend van fantasie. Dat maakt de tweakers tot het scharnier: zij kunnen met zowel visionair als uitvoerder overweg. Kies je tweakers dus met zorg uit!