Armworstelen
Van de vele nieuwsapps voor op je smartphone is die van de Volkskrant een van de aardigste. Vk.nl, ook te lezen op je PC, biedt een leuke mix van nieuws, opinie en vermaak. Dat komt allemaal samen in het wekelijkse partijtje armworstelen van Bert Brussen en Thomas von der Dunk.
Dat gaat als volgt. Allebei schrijven ze een column over hetzelfde actuele onderwerp. Beargumenteert de een dat het wit is, dan laat de ander zien dat het zwart is. Vindt de een het kort, de ander laat zien dat het lang is. Etcetera. Meestal vinden ze het verhaal van de ander klinkklare nonsens. Dat kan ook niet anders – de waarden van waaruit zij redeneren staan haaks op elkaar. Daardoor is hun betrokkenheid bij hetzelfde onderwerp geheel anders, of dat nou de eurocrisis is, de noodzaak om te bezuinigen, of de “ontmaskering van het fatsoen”.
Nietes-welles
Die columns zijn geen nietes-welles verhalen, en dat maakt ze knap en lezenswaardig. De een stapt niet in het frame van de ander, maar maakt zijn eigen frame. Dat valt mooi af te lezen aan de redactionele zinnen waarmee de columnstrijd wordt ingeleid:
“Met Uri Rosenthal als minister van Buitenlandse Zaken isoleert Nederland zich in hoog tempo, stelt Thomas von der Dunk. Integendeel, zegt Bert Brussen. Rosenthal heeft ballen.” (28/11/11)
“Burgers die inbrekers te lijf gaan willen zichzelf beschermen, stelt Bert Brussen. Bescherming van lijf en goed is in de allereerste plaats een taak van de overheid, vindt Thomas von der Dunk.” (21/11/11)
“Rechts kan helemaal niet beter met andermans geld omgaan dan links, vindt Thomas von der Dunk. Den Uyl gaf het volk recht op luiheid met behoud van uitkering, werpt Bert Brussen tegen.” (14/11/11)
“De linkerflank heeft Mauro schaamteloos gebruikt op gezag van eigen onderbuik, vindt Bert Brussen. Een humane samenleving kan niet zonder emoties, pareert Thomas von der Dunk.” (07/11/11)
Gereedschap
Hans de Bruijn publiceerde eerder al een boekje over framing (Geert Wilders in debat, zie het blog van 15 september 2011). Onlangs pakte hij breder uit met “Framing. Over de macht van taal in de politiek.” *) De Bruijn geeft gereedschap om frames te analyseren, bouwen, en reframen. Frames, zo stelt hij, bevatten altijd een probleem, een oorzaak en een oplossing. Ook kennen ze een held, een slachtoffer en een schurk. Een frame komt tot leven als je er emotie in stopt. En reframen doe je door de negatieve kanten van de waarden van de ander uit te vergroten. Of je verbindt jouw frame met de waarden van de ander. Gereedschap genoeg om de frames van Brussen en Von der Dunk te ontleden.
Kilometerheffing
De Bruijn zet zijn verhaal in een politieke context. Maar het gereedschap valt ook heel goed te gebruiken in de bredere context van procesmanagement. Daar worden immers ook ideeën ontwikkeld en besluiten voorbereid. Een voorbeeld uit de tegenvoeter van de Volkskrant.
Op de voorpagina van De Telegraaf van 23 november bepleit de vereniging van auto-importeurs RAI de invoering van een kilometerheffing. Dat is een oplossing voor de files (probleem) die er weer vaker zullen staan als de economie aantrekt (oorzaak). Voor je het weet zijn we terug op het “inktzwarte” en “dramatische” filejaar 2007 (emotie). Slachtoffers zijn er vele, want “straks staan we allemaal weer vast”, politiek “wil niemand iets doen” (schurken) en de RAI springt over zijn eigen schaduw en is de held van de weer voortrijdende automobilist én van de aangesloten auto-importeurs. Want we kopen immers het liefste auto’s om erin soepel van A naar B te kunnen?!? (emotie).
Na enig oefenen zijn er ook in je eigen verhaal slachtoffers, schurken en helden te verweven en ontdekken.
*)Hans de Bruijn: Framing. Over de macht van taal in de politiek. Atlas 2011, ISBN 9789045019970